Μακεδονικών Σπουδών, Εταιρεία

(ΕΜΣ). Επιστημονικό σωματείο που ιδρύθηκε το 1939 στη Θεσσαλονίκη με σκοπό την έρευνα και τη μελέτη θεμάτων που αφορούν τον λαό και τον χώρο της Μακεδονίας, τη συλλογή σχετικού υλικού και τη δημοσίευσή του. Διαθέτει ιδιόκτητο πενταόροφο κτίριο, την Αριστοτέλεια Πνευματική Εστία του Μακεδονικού Λαού, όπου στεγάζεται επίσης το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και ο κινηματογράφος Αριστοτέλειο. Στο κτίριο αυτό φιλοξενήθηκαν για πολλά χρόνια το Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας, το Ίδρυμα Μελετών της Χερσονήσου του Αίμου (IMXA) και άλλα σωματεία και ιδρύματα. Για την πραγμάτωση των σκοπών της, η ΕΜΣ έχει ιδρύσει παραρτήματα σε πολλές μακεδονικές πόλεις, οργανώνει διαλέξεις, συζητήσεις και κάθε είδους εκθέσεις, διοργανώνει ή συμμετέχει σε πανελλήνια και διεθνή επιστημονικά συνέδρια, χορηγεί δωρεάν τα δημοσιεύματά της σε βιβλιοθήκες, έχει καθιερώσει τον θεσμό των υποτροφιών σε άπορους και γενικά αναπτύσσει μια πολύπλευρη δραστηριότητα. Διαθέτει τμήμα ιστορικών ερευνών, γλωσσολογικό τμήμα, πλούσια βιβλιοθήκη, πινακοθήκη νεοελληνικής τέχνης –σε συνεργασία με το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας– και τμήμα μελετών και εκδόσεων. Το 1953 ίδρυσε το Ίδρυμα Μελετών της Χερσονήσου του Αίμου με σκοπό την επιστημονική έρευνα αυτού του χώρου από ιστορική, εθνολογική, οικονομική κλπ. άποψη. Το IMXA οργανώνει διαλέξεις και εκδηλώσεις, προωθεί έρευνες και μελέτες, δημοσιεύει σειρά αυτοτελών μελετών και εκδίδει τον περιοδικό τόμο Βαλκανικές μελέτες (Balkan Studies), που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1960 και κυκλοφορεί δύο τεύχη τον χρόνο. Διαθέτει ακόμη πλούσια και εξειδικευμένη βιβλιοθήκη για τα Βαλκάνια, καθώς και αξιόλογο ιστορικό αρχείο. Από το 1974 έγινε τελείως ανεξάρτητο από την ΕΜΣ και στεγάστηκε σε δικό του κτίριο. Παράλληλα με το ίδρυμα, η ΕΜΣ δημιούργησε το 1963 τη Σχολή Βαλκανικών Γλωσσών, όπου διδάσκονται δωρεάν σε επιστήμονες η σερβική, η βουλγαρική, η ρουμανική, η αλβανική, η ρωσική και η τουρκική γλώσσα. Εκτός από το IMXA η ΕΜΣ έχει ιδρύσει τα εξής παραρτήματα: το Κέντρο Αποδήμων Μακεδόνων (1967), το Πνευματικό Κέντρο Μακεδόνων Σπουδαστών (1967), που έπαψε να λειτουργεί από το 1974, και το Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας (1954). Ταυτόχρονα εκδίδει τους περιοδικούς τόμους Μακεδονικά, επίσημο όργανο της ΕΜΣ, που δημοσιεύει εργασίες σχετικά με τον μακεδονικό χώρο, και Ελληνικά, συνέχεια της έκδοσης του ομώνυμου περιοδικού που εκδιδόταν από τους καθηγητές Κωνσταντίνο Άμαντο και Σωκράτη Κουγέα. Η ΕΜΣ έχει τιμηθεί για τις υπηρεσίες της στον πνευματικό και πολιτιστικό χώρο από την Ακαδημία Αθηνών και τη Ροταριανή Λέσχη.